Temat: Woda źródłem naszego życia.
Cel główny:
- uświadomienie uczniom konieczności ochrony wód,
- zapoznanie uczniów z obiegiem wody w przyrodzie.
Treści nauczania – podstawa programowa:
I. Edukacja polonistyczna
- słucha z uwagą wypowiedzi nauczyciela, innych osób z otoczenia, w różnych sytuacjach życiowych, wymagających komunikacji i wzajemnego zrozumienia; okazuje szacunek wypowiadającej się osobie;
- wykonuje zadanie według usłyszanej instrukcji; zadaje pytania w sytuacji braku rozumienia lub braku pewności zrozumienia słuchanej wypowiedzi;
- słucha z uwagą lektur i innych tekstów czytanych przez nauczyciela, uczniów i inne osoby;
- formułuje pytania dotyczące sytuacji zadaniowych, wypowiedzi ustnych nauczyciela, uczniów lub innych osób z otoczenia;
- wyodrębnia postacie i zdarzenia w utworach literackich, ustala kolejność zdarzeń, ich wzajemną zależność, odróżnia zdarzenia istotne od mniej istotnych, postacie główne i drugorzędne; wskazuje cechy i ocenia bohaterów, uzasadnia swą ocenę, wskazuje wydarzenie zmieniające postępowanie bohatera, określa nastrój w utworze; odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych.
II. Edukacja przyrodnicza
- planuje, wykonuje proste obserwacje, doświadczenia i eksperymenty dotyczące obiektów i zjawisk przyrodniczych, tworzy notatki z obserwacji, wyjaśnia istotę obserwowanych zjawisk według procesu przyczynowo-skutkowego i czasowego;
- chroni przyrodę, wskazuje wybrane miejsca ochrony przyrody oraz parki narodowe, pomniki przyrody w najbliższym otoczeniu – miejscowości, regionie.
Cele i treści nauczania – edukacja twórcza (TRP):
Uczeń:
- zna i stosuje do rozwiązania problemu heurystyki TRP: ćw. drzewko decyzyjne, mapa myśli,
- doskonali umiejętność planowania i organizowania pracy w procesie TRP,
- rozwija myślenie indukcyjne, transformacyjne i zdolność rozwiązywania problemów,
- konstruuje wiedzę, wykorzystuje dostarczone mu źródła wiedzy,
- zadaje pytania, wyciąga wnioski,
- współpracuje w zespole – dokonuje podziału ról i zadań, kontroluje przebieg działań, pamięta o kontrolowaniu czasu.
FAZA I
1. Cele w języku ucznia:
Nauczyciel: Na dzisiejszej lekcji poznacie obieg wody w przyrodzie i stworzycie
własny jego schemat. Zapoznacie się ze sposobami oczyszczania wody oraz dowiecie
się czy jest to łatwe zadanie. Dowiecie się, dlaczego woda powinna być czysta.
2. Pytanie problemowe:
Dlaczego musimy dbać o czystość wody?
3. Zadania wprowadzające do tematu:
Nauczyciel: prosi uczniów o wysłuchanie opowiadania H. Bechlerowej „Jedna srebrna
kropla”.
Następnie nauczyciel wraz z dziećmi odtwarzają wędrówkę kropelki podczas doświadczenia: nauczyciel wlewa wodę do czajnika (czyli naszą kropelkę), następnie
gotuje wodę w czajniku, nad którym trzyma talerz, para z czajnika osadza się na talerzu i znowu zmienia się w wodę.
Na podstawie opowiadania i doświadczenia dzieci rysują plakat o wędrówce wody w przyrodzie.
FAZA II
4. Wprowadzenie do zadania głównego:
Wykorzystanie techniki: Co by było, gdyby?
Nauczyciel: Zastanówcie się, co by było, gdyby woda, która paruje, była brudna? Co by
było, gdyby woda, która spada na nas z deszczem też była brudna?
Dzieci w grupach tworzą różne scenariusze skutków zanieczyszczenia wody.
Drzewko decyzyjne
Co możemy zrobić, żeby woda była czysta? – Wspólne uzgodnienie, że wodę można
oczyścić.
Doświadczenie – dzieci wykonują doświadczenie w grupach „Czy łatwo jest oczyścić
wodę?”. Każda grupa otrzymuje dwa filtry, gazik, watę i próbuje oczyścić wodę
zanieczyszczoną: piaskiem, farbą, mąką, proszkiem do prania. Uczniowie sprawdzają
czy oczyszczanie wody jest łatwe.
FAZA III
5. Wykonanie ćwiczenia głównego:
Przypomnienie pytania problemowego: Dlaczego musimy dbać o czystość wody?
Odkryliście już, w jaki sposób woda krąży w przyrodzie. Wiecie też, że wody nie da się
oczyścić. Opracujcie mapę myśli z negatywnymi skutkami zanieczyszczeń wody.
6. Weryfikacja – sprawdzanie rozwiązania, udoskonalanie.
7. Prezentacja rozwiązań przez uczniów.
FAZA IV
8. Ważne pytania nauczyciela:
Metoda niedokończonych zdań – nauczyciel prosi, aby dzieci dokończyły następujące zdania:
- Dziś dowiedziałem/dowiedziałam się, że…
- Dziś najważniejsze dla mnie było…
- Zainteresowało mnie dziś…
- Trudność sprawiło mi…
9. Wyciąganie wniosków przez uczniów oraz ocena koleżeńska i/lub samoocena:
Piktogramy – dzieci ustawiają się pod kropelką z napisem, który wg nich najbardziej opisuje ich pracę na dzisiejszej lekcji:
- Aktywnie uczestniczyłem/am
- Angażowałem/am się w prace w zespole
- Zadawałem/am pytania
- Dziś miałem/am gorszy dzień
10. Informacja zwrotna od uczniów o efektywności sposobów pracy na lekcji służących uczeniu się:
Metoda kosz i walizka – dzieci na karteczkach rysują, co im się najbardziej podobało i to wkładają do walizki, a co im się nie podobało i to wkładają do kosza.
11. Praca domowa dla chętnych:
- Odszukać informacje o oczyszczalniach wód, gdzie się znajdują, jak pracują, o zasadach działania ujęć uzdatniania wody, o systemie kanalizacji oraz jak ludzie chronią zbiorniki wodne przed zanieczyszczeniem.
Autor: Anna Orłowska-Niedziela – Czytelniczka Portalu