Realizując codzienną pracę dydaktyczną i wychowawczą, posługujemy się licznymi metodami, tradycyjnie opartymi na obserwacji, słowie i działaniu. Sięgamy po te z nich, które są sprawdzone i skuteczne, wypróbowane przez rzesze praktyków i niezawodne od lat. Jednocześnie szukamy coraz to nowych sposobów, żeby przyciągnąć uwagę uczniów, zaskoczyć ich i zaktywizować. Jedną z metod, która nie kojarzy się w sposób oczywisty z edukacją, co czyni ją intrygującą i atrakcyjną dla młodych ludzi, jest metoda escape room, określana również jako pokój zagadek.
Skąd się to wzięło, czyli escape room a edukacja
Escape room jest coraz bardziej popularnym rodzajem rozrywki, wywodzącym się z przestrzeni online. Zadaniem poruszających się w niej graczy jest rozwiązanie postawionej przed nimi zagadki, umożliwiającej opuszczenie wirtualnego pokoju. Przeniesienie aktywności do rzeczywistego, zamkniętego pomieszczenia, z którego wyjście uwarunkowane jest wykonaniem konkretnych łamigłówek, czyni ją jeszcze bardziej emocjonującą. Obecnie popularność escape room’ów zatacza coraz szersze kręgi, sięgając również szkół. Co więcej, nie trzeba opuszczać szkolnych murów, żeby wziąć udział w zabawie – dzięki metodzie escape room’u atmosfera tajemniczego pokoju oraz towarzyszące jej emocje mogą zagościć w sali lekcyjnej.
Escape room jako metoda aktywizująca – czy atrakcyjne może być jednocześnie skuteczne?
Nie ulega wątpliwości, że przeprowadzenie lekcji metodą escape room’u dostarczy uczniom wrażeń, które zapamiętają na długo. Powstaje jednak pytanie, czy równie trwale przyswoją wiedzę prezentowaną w tak nietypowy sposób? Odpowiedź znajdziemy w neurodydaktyce, czyli dyscyplinie naukowej zajmującej się organizowaniem procesu nauczania – uczenia się w sposób uwzględniający specyfikę funkcjonowania mózgu człowieka. Neurodydaktycy ustalili między innymi, że:
- Mózg lubi być zaskakiwany. Choć od dawna już wiemy, że „powtarzanie jest matką nauki”, a sprawne funkcjonowanie pamięci jest niezbędne do trwałego przyswojenia wiedzy, naszą uwagę aktywizują informacje, które są dla nas nowe i odkrywcze.
- Mózg lubi ruch i doznania sensoryczne. Im młodszy człowiek, tym skuteczniej przyswaja treści, gdy nauce towarzyszy aktywność ruchowa i informacje płynące z różnych zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, powonienia, smaku, zmysłu przedsionkowego i proprioceptywnego.
- Mózg lubi emocje – trwalej i skuteczniej przyswajamy informacje, gdy zaangażowana jest nasza sfera emocjonalna, gdy nauce towarzyszy zaciekawienie, zainteresowanie, radość.
Metoda escape room’u zapewnia dawkę ruchu, emocji i działania, w świetle neurodydaktyki wydaje się więc być skutecznym narzędziem przekazywania i odkrywania wiedzy.
O czym warto pamiętać przygotowując zajęcia metodą escape room’u?
Jak każda metoda pracy dydaktycznej, również metoda escape room’u charakteryzuje się określonym porządkiem i sposobem przeprowadzenia. Praca metodą pokoju zagadek obejmuje kilka etapów:
- ustalenie fabuły gry – odpowiada ona naszym potrzebom i realizowanemu materiałowi, może np. obejmować życiorys postaci, zagadnienie matematyczne lub cechy epoki literackiej,
- wymyślenie zagadek – zadania przewidziane do rozwiązania w trakcie gry pozwalają na zdobycie przez uczniów określonych wiadomości, rozwijają umiejętność logicznego myślenia, łączenia informacji i wyciągania wniosków,
- przygotowanie pomocy do przeprowadzenia zajęć, można również odpowiednio zaaranżować przestrzeń w sali, dbając o wystrój pasujący do tematu zajęć,
- przeprowadzenie gry z uczniami, poprzedzone zaproszeniem do zabawy np. w formie listu, przekazaniem niezbędnych instrukcji i materiałów.
Decydując się na przeprowadzenie zajęć metodą escape room’u, musimy liczyć się z nieco większym nakładem pracy – w zamian jednak możemy uzyskać ponadnormatywne zaangażowanie i zainteresowanie uczniów, a dodatkowy wysiłek może przełożyć się na emocje i wrażenia, które naszym podopiecznym towarzyszyć będą dłużej niż zwykle.
Bibliografia:
- https://www.superbelfrzy.edu.pl/glowna/zamien-lekcje-w-przygode-czyli-przepis-na-escape-room-w-praktyce-szkolnej/, dostęp z dnia 25.03.2022 r.
- https://cdw.edu.pl/escape-room-w-sali-szkolnej-do-pobrania/, dostęp z dnia 24.03.2022 r.
Autor: Urszula Wesół – pedagog specjalny, terapeuta pedagogiczny
Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli