Temat: O poprawnym używaniu słów.
Lekcja przeprowadzona zdalnie
Każdy z nas popełnia błędy językowe, powinniśmy się jednak starać szlifować naszą polszczyznę, przestrzegać normy językowej (języka uznawanego za wzorcowy) – kultura języka pomaga jasno, pięknie i zrozumiale wyrażać myśli.
1. Przepisz lub wydrukuj listę częstych błędów językowych – jeśli możesz, powieś ją nad biurkiem. Autorem jest znany pisarz: Mariusz Szczygieł.
„Ubrać sukienkę…” – NIE, „Ubrać się w sukienkę” – TAK.
„Dwutysięczny dwudziesty” – NIE, „Dwa tysiące dwudziesty” – TAK.
„Kupywać” – NIE, „Kupować” – TAK.
„Ileś razy pod rząd” – NIE, „Ileś razy z rzędu” – TAK.
„Lubiałem, lubiał” – NIE, „Lubiłem, lubił” – TAK.
„Na dzień dzisiejszy” – NIE, „Dzisiaj” – TAK.
„Okres czasu” – NIE, „Okres” lub „czas” – TAK.
„Poddawać w wątpliwość” – NIE, bo poddawać można się miłości, depresji lub w bitwie, „Podawać w wątpliwość” – TAK.
„Po najmniejszej linii oporu” – NIE, „Po linii najmniejszego oporu” – TAK.
„Półtorej tygodnia, miesiąca, roku” – NIE, bo „-ej” to końcówka dla rodzaju żeńskiego, „Półtora tygodnia, miesiąca, roku” – TAK.
„Rok dwa tysiące” – NIE, „Rok dwutysięczny” – TAK.
„Wszem i wobec” – NIE, „Wszem wobec” – TAK.
„W przeciągu roku” – NIE (w przeciągu można tylko przeziębienia dostać), „W ciągu roku” – TAK.
„Wziąść” – NIE, „Wziąć” – TAK
2. Najczęstsze błędy to:
- stosowanie wyrazu, gdy nie zna się dobrze jego znaczenia, np. bynajmniej, jako przynajmniej
- łączenie wyrazów oznaczających to samo: np. cofam się do tyłu
- mylenie znaczenia podobnych wyrazów, np. adaptować (przyzwyczajać się) i adoptować (przygarnąć, wziąć w adopcję)
- nadużywanie modnych wyrazów, np. epicki.
3. Zadanie. Ułóż zdanie z każdym z wyrazów: adaptować, subiektywny, lakoniczny, ogarniać, dokładnie.
Jeśli masz wątpliwości, co do poprawności danego słowa, sięgnij do słownika poprawnej polszczyzny (dostępne online).
4. https://www.youtube.com/watch?v=1N4CCjNpS3I – jeszcze o błędach językowych – sprawdźcie się.
Źródło:
https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,25911472,nie-powiem-ci-powiem-tobie-szczygiel-poluje-na-prawde.html
Autor: Jolanta Kurek – Czytelniczka Portalu
