Strona główna Najpopularniejsze 10 sposobów na to, jak podzielić uczniów na grupy

10 sposobów na to, jak podzielić uczniów na grupy

0

Współczesna dydaktyka i nauka o wychowaniu stawia przed nauczycielem wiele zadań, nie tylko tych polegających na przekazywaniu treści ściśle związanych z określonym przedmiotem, ale również dotyczących organizowania zajęć w różnorodny sposób, z wykorzystaniem różnych metod, technik i form kształcenia.

Jedną z form pracy z uczniami jest praca w grupach, polegająca na wykonywaniu zadań, opracowywaniu zagadnienia lub poszukiwaniu rozwiązania przedstawionego przez prowadzącego problemu w kilkuosobowych zespołach. Organizowanie pracy w grupach odpowiada na określone w podstawie programowej wymaganie kształtowania u uczniów umiejętności zespołowego działania, dostarczając młodym ludziom sposobności do rozwijania i wzmacniania pożądanych społecznie kompetencji.

Korzyści płynące z pracy w grupach:

  • ćwiczenie umiejętności komunikowania się i współpracy,
  • rozwijanie poczucia odpowiedzialności za wspólny efekt,
  • integracja uczniów ze sobą, lepsze poznanie swoich mocnych stron, talentów,
  • możliwość uczenia się od siebie nawzajem,
  • nauka życzliwości, pokonywanie trudności towarzyszących nieśmiałości, przeciwdziałanie izolacji uczniów przejawiających tendencję do wycofywania się,
  • rozwijanie umiejętności dyskutowania, przedstawiania swoich poglądów, prezentowania ustaleń,
  • zwiększenie poziomu zaangażowania uczniów w przebieg zajęć,
  • samodzielne opracowywanie zagadnień przez uczniów i rozwiązywanie zadań przekłada się na lepszą efektywność uczenia się.

Trudności, które mogą pojawić się podczas pracy w grupach:

  • zjawisko „próżniactwa społecznego” – to sytuacja, w której niektórzy członkowie grupy korzystają z pracy kolegów, unikając własnego wysiłku,
  • problematyczne ocenianie – taka sama ocena dla wszystkich członków grupy, niezależnie od indywidualnego nakładu pracy,
  • występowanie konfliktów pomiędzy członkami grupy.

Ryzyko pojawienia się powyższych trudności wzrasta w sytuacji, w której podział na grupy nie ma charakteru krótkoterminowego, ograniczonego do jednego zadania czy zajęcia, a dotyczy szerszego zagadnienia lub projektu. Tak organizowana praca, oprócz opisanych korzyści wychowawczych, realizuje również cele dydaktyczne w postaci przyrostu wiedzy i umiejętności w obszarze danego tematu.

Eksperci z zakresu nauczania podpowiadają, o co warto zadbać, aby odpowiedzieć na potencjalne trudności towarzyszące pracy w grupach:

  • tworzenie grup o zróżnicowanym poziomie osiągnięć wśród uczniów – takich, w których znajdują się uczniowie sprawnie radzący sobie z nauką, jak i doświadczający więcej trudności w uczeniu się,
  • zapoznanie uczniów z kryteriami oceny zadania, wymaganiami niezbędnymi do uzyskania określonego stopnia – jeśli zdecydujemy się na wykorzystanie skali stopniowej,
  • przedstawienie korzyści wynikających z pracy w grupie w przypadku braku zaangażowania uczniów w działania zespołu,
  • upewnienie się, czy w danej grupie istnieje klimat sprzyjający pracy zespołowej, w razie potrzeby wsparcie uczniów w rozwiązywaniu pojawiających się konfliktów.

Jak podzielić uczniów na grupy w praktyce:

  • tradycyjne odliczanie – uczniowie odliczają do tylu, ile grup jest zaplanowanych; tworzą grupy z osobami, które podały ten sam numer,
  • losowanie – uczniowie losują kartoniki w określonych kolorach lub kształtach, mogą również losować kolorowe nakrętki, odszukać umieszczone na nich takie same cyfry lub symbole,
  • puzzle – rozcinamy tyle obrazków, ile grup chcemy uzyskać, uczniowie tworzą grupy poprzez ułożenie obrazków,
  • kotyliony – rozcinamy przygotowane kotyliony na połówki, wręczamy uczniom i odtwarzamy muzykę; po zatrzymaniu muzyki uczniowie odszukują osobę, z którą tworzą kotylion. Dla zwiększenia liczebności grup powielamy kotyliony – przygotowujemy je w ilości o połowę mniejszej od liczby grup, jaką chcemy uzyskać,
  • sznurki – przygotowujemy sznurki tej samej długości, w tylu rozmiarach, ile grup planujemy utworzyć; uczniowie losują sznurki, porównują je między sobą i tworzą grupy z osobami, które mają sznurki tej samej długości,
  • mapa świata – uczniowie losują karteczki z nazwami państw i tworzą grupy poprzez odszukanie osób mających karteczki z nazwą państw leżących na tym samym kontynencie. Analogicznie, w miejsce nazw państw można użyć nazw zwierząt żyjących na danej szerokości geograficznej, przysmaków określonej kuchni świata czy nazwisk słynnych osób reprezentujących ten sam kraj,
  • skojarzenia – przygotowujemy karteczki, na których zapisujemy słowa wchodzące w skład danej kategorii, np. pasta, szczotka, kubek – przybory do mycia zębów. Uczniowie wybierają kartki i tworzą grupy poprzez odszukanie wszystkich osób, które wylosowały słowa należące do danej kategorii,
  • sylaby – należy przygotować tyle wyrazów, ile grup ma zostać utworzonych i zapisać je sylabami na kartkach – jedna sylaba na jednej kartce. Uczniowie tworzą grupy układając wyrazy z wylosowanych sylab,
  • karty – nauczyciel przygotowuje po kilka takich samych kart do gry, na podstawie których tworzone są grupy, np. grupa asów, grupa dam, grupa dziesiątek itp.,
  • koło fortuny – rysujemy koło na kartce i dzielimy je tyle części, ilu mamy uczniów; w każdym polu wpisujemy imię dziecka. Na środku koła umieszczamy spinner i uruchomiamy go; ramiona spinnera wskazują imiona uczniów, którzy tworzą wspólną grupę.

 Bibliografia:

  • https://cdw.edu.pl/7-inspirujacych-sposobow-podzialu-grupy-na-mniejsze-zespoly/, dostęp z dnia 20.11.2023 r.
  • https://gryzabawy.pl/podzial-na-grupy/, dostęp z dnia 20.11.2023 r.
  • J. Kuklińska, Praca w grupach – organizacja zespołów i dylematy oceny, zasoby Samorządowego Ośrodka Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach, https://sodmidn.kielce.eu/sites/sodmidn.kielce.eu/files/biuletyny/biuletynpracawgrupach.pdf

Autor: Urszula Wesół – pedagog

Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli

BRAK KOMENTARZY

Exit mobile version