Temat lekcji: Zatrzymanie hejtu jest możliwe i leży w rękach młodzieży.
Klasy:
VII–VIII
Cele:
- Uczeń dostrzega problem hejtu.
- Uczeń wie, w jaki sposób może przeciwdziałać hejtowi w Internecie i w swoim najbliższym środowisku.
- Uczeń doskonali umiejętności argumentacji, krytycznego myślenia i kulturalnego prowadzenia dyskusji.
Metody:
debata oksfordzka
Uwagi:
- Na wybranej godzinie wychowawczej nauczyciel przedstawia zasady debaty oksfordzkiej, która będzie miała miejsce w kolejnym tygodniu. W drodze głosowania wybierani są uczestnicy sporu (sześcioro uczniów) oraz marszałek.
- Uczestnicy debaty oksfordzkiej znają wcześniej tezę, aby móc się właściwie przygotować; nie wiedzą jednak, po której ze stron argumentacyjnych się znajdą (oznacza to, że każdy zespół powinien być gotowy do prowadzenia sporu po obu stronach).
Przebieg lekcji:
Faza wstępna (10 minut):
Nauczyciel przedstawia tezę debaty oksfordzkiej (zapisuje ją na tablicy): „Zatrzymanie hejtu jest możliwe i leży w rękach młodzieży”.
Na środek klasy zostają zaproszeni wszyscy uczestnicy: wybrany wcześniej marszałek (który czuwa nad prawidłowym przebiegiem debaty) oraz dwa trzyosobowe zespoły. Następnie ma miejsce przypisanie drużyny do określonej strony argumentacyjnej w drodze losowania (kwestię tę można rozwiązać np. poprzez rzut monetą):
- Propozycja – zgadza się z tezą; skupia się na tym, że młodzież ma moc sprawczą w walce z hejtem.
- Opozycja – nie zgadza się z tezą; argumentuje, że hejt jest zjawiskiem zbyt powszechnym, wykazującym związki z naturą człowieka i rozwojem technologii.
Drużyny mają wyznaczone role: pierwszy mówca wprowadza w temat, drugi rozwija argumenty, a trzeci dokonuje podsumowania.
W trakcie debaty reszta klasy pełni rolę publiczności, która będzie miała szansę zadawać pytania lub wyrazić swoją opinię w głosowaniu końcowym.
Kwestie techniczne:
Strony zajmują miejsca naprzeciwko siebie (przy dwóch odseparowanych ławkach na środku klasy), a pomiędzy nimi zasiada marszałek. Tradycyjnie strona propozycji znajduje się po prawej stronie marszałka, a opozycji – po lewej. Mówcy ustawiają się w kolejności zabierania głosu.
Faza właściwa (25 minut):
Debatę rozpoczyna marszałek, którego rolą jest wywoływanie kolejnych mówców. Wypowiedzi uczestników debaty przebiegają według ustalonego wcześniej porządku:
1) Pierwsza runda (10 minut):
- Pierwszy mówca propozycji (2 minuty):
Wprowadza temat i przedstawia ogólną wizję przeciwdziałania hejtowi.
- Pierwszy mówca opozycji (2 minuty):
Kwestionuje możliwość całkowitego wyeliminowania hejtu, twierdząc, że jest to utopijna wizja świata.
- Drugi mówca propozycji (2 minuty):
Przedstawia konkretne przykłady działań młodzieży przeciwko hejtowi, np. akcje społeczne, mediacje w szkołach czy edukację cyfrową.
- Drugi mówca opozycji (2 minuty):
Wskazuje na ograniczenia młodzieży – brak wpływu na globalne problemy czy anonimowość hejterów w sieci.
- Krótka dyskusja między drużynami (2 minuty):
Drużyny mają szansę zadać sobie nawzajem pytania.
2) Druga runda (10 minut):
Publiczność zadaje pytania obu drużynom. Nauczyciel moderuje dyskusję, upewniając się, że pytania są konkretne i merytoryczne.
Uwaga! Chęć zabrania głosu sygnalizuje się poprzez podniesienie ręki.
3) Podsumowanie (5 minut):
Każda drużyna ma 2 minuty na przedstawienie swojego stanowiska końcowego.
Faza końcowa (10 minut):
Głosowanie publiczności – po zakończeniu debaty uczniowie głosują, czy zgadzają się z tezą, oraz wskazują, która drużyna lepiej uargumentowała swoje stanowisko.
Elementy nieobligatoryjne:
- Do debaty mogą zostać zaproszeni goście (np. pedagog, psycholog, przedstawiciel samorządu uczniowskiego).
- Debata może być nagrywana (jeśli każda osoba w klasie wyrazi na to zgodę); wartościowy materiał warto wykorzystać np. w ramach większego projektu szkolnego, który miałby na celu promowanie dyskusji o sposobach przeciwdziałania hejtowi.
Polecamy Państwa uwadze kurs doskonalący pt. Bezpieczeństwo cyfrowe i cyberprzemoc – zagrożenia dla dzieci i młodzieży w Internecie w naszej Niepublicznej Placówce Doskonalenia Nauczycieli PERFECTUS. Więcej informacji TUTAJ.
Autorka: Joanna Pałka
Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli