Temat lekcji: Podróż ponad czasem i przestrzenią – wewnętrzna przemiana Ebenezera Scrooge’a.
Klasa:
VII
Cele:
- Uczeń potrafi podać cechy głównego bohatera „Opowieści wigilijnej”.
- Uczeń zna definicję bohatera dynamicznego.
- Uczeń rozumie przesłanie moralne płynące z utworu literackiego i podejmuje refleksję nad własną hierarchią wartości.
Metody:
burza mózgów, pogadanka heurystyczna, praca w grupach
Środki dydaktyczne:
egzemplarze „Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa, gra prawda/fałsz, karta pracy, tablica tradycyjna
Uwagi:
Niniejszy konspekt można zrealizować w ramach cyklu lekcji, po wcześniejszym wprowadzeniu do lektury.
Przebieg lekcji:
Wstęp (5 minut):
Nauczyciel odczytuje zdania na zasadzie prawda/fałsz w ramach powtórki informacji podstawowych z poprzedniej (poprzednich) lekcji. Kiedy uczniowie słyszą zdanie prawdziwe – wstają, kiedy fałszywe – siedzą.
- Scrooge był znany ze swojej hojności i życzliwości wobec innych. [F]
- Scrooge miał dobrą relację ze swoim siostrzeńcem Fredem. [F]
- Ebenezer Scrooge nie obchodził Świąt Bożego Narodzenia, ponieważ uważał je za stratę czasu i pieniędzy. [P]
- Bob Cratchit był lojalnym pracownikiem Scrooge’a, mimo że ten płacił mu bardzo mało. [P]
- Duch Marleya ostrzegał Scrooge’a przed konsekwencjami jego zachowania. [P]
- Po wizytach duchów Scrooge nadal nie wierzył w Święta i nie zmienił swojego nastawienia. [F]
- Duch Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia ukazał Scrooge’owi jego własną śmierć. [P]
- Duch Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia był niemym duchem, który nie wypowiedział ani jednego słowa do Scrooge’a. [P]
- Przemiana Scrooge’a była powierzchowna i szybko wrócił on do dawnych nawyków. [F]
Następnie nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy i prosi uczniów o zanotowanie go w zeszycie.
Część zasadnicza (35 minut):
Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło „Ebenezer Scrooge”, a następnie zadaje pytanie do rozważenia w formie burzy mózgów: jakie uczucia/emocje wobec głównego bohatera towarzyszyły wam podczas lektury „Opowieści wigilijnej”? W pierwszej fazie metody aktywizującej gromadzone są wszystkie wnioski uczniów – nauczyciel udziela głosu osobom podnoszącym rękę, które prosi następnie o własnoręczne zapisanie myśli na tablicy. Faza weryfikacyjna będzie odbywała się na przestrzeni całej części zasadniczej. [na realizację tego zadania przeznaczone jest 5 minut]
Kolejnym etapem działań jest praca w trzech grupach (liczba osób w poszczególnych segmentach będzie zależna od liczebności klasy). Każda z grup ma za zadanie przeanalizować zachowanie Scrooge’a w zakresie wizyty jednego z trzech duchów, a następnie przyporządkować mu określone cechy (które muszą zostać zapisane na załączonej karcie pracy):
1) grupa 1: Duch Przeszłych Świąt Bożego Narodzenia (przypomnienie młodości Scrooge’a);
2) grupa 2: Duch Obecnych Świąt Bożego Narodzenia (aktualna rzeczywistość Scrooge’a, ubóstwo rodziny Cratchitów);
3) grupa 3: Duch Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia (wizja samotnej śmierci Scrooge’a).[na realizację tego zadania uczniowie mają 15 minut]
Kiedy uczniowie skończą pracę grupową, następuje omówienie wyników działań z nauczycielem za pomocą rozmowy kierowanej. Każda z grup przedstawia swoje wnioski na forum klasy. W ramach kształcenia umiejętności aktywnego słuchania grupy niewypowiadające się muszą każdorazowo odnieść się do pomysłów mówiących (uzasadnić stanowisko potwierdzające, zgłosić ewentualne uwagi itp.). Po zebraniu cech ze wszystkich trzech etapów opowieści nauczyciel zadaje pytania: jakie możemy wysnuć wnioski końcowe? Co można powiedzieć o Scrooge’u na podstawie poszczególnych segmentów? Co można zaobserwować w jego przypadku na podstawie całej opowieści, jaki proces? Poprawna odpowiedź: Scrooge przechodzi przemianę (wewnętrzną).
Po usłyszeniu prawidłowej odpowiedzi nauczyciel wprowadza definicję tego zjawiska, określając Scrooge’a „bohaterem dynamicznym” (to hasło zostaje przez niego zapisane na tablicy, a przez uczniów – w wykropkowanym miejscu na karcie pracy).[na realizację tego zadania uczniowie mają 15 minut]
Podsumowanie (5 minut):
Nauczyciel zadaje pytanie: czego my, ludzie współcześni, możemy nauczyć się od Scrooge’a? Wyznaczeni uczniowie muszą udzielić odpowiedzi w formie jedno-, maksymalnie dwuwyrazowych haseł – argumentacja wypowiedzianych zdań odbędzie się w formie pisemnej, w zakresie pracy domowej.
Zadanie domowe:
W imieniu Ebenezera Scrooge’a napisz list skierowany do ludzi żyjących współcześnie. Opisz w nim, czego nauczyły go duchy Świąt Bożego Narodzenia, a następnie wskaż wartości, którymi (twoim zdaniem) warto się kierować w życiu.
Pobierz kartę pracy
„Opowieść wigilijna” – konspekt lekcji opracowała: Joanna Pałka
Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli
