Dzień Motyla, Dzień Marchewki, Dzień Dyni, Dzień Jeża … – święta nietypowe od kilku lat na dobre rozgościły się w naszych kalendarzach, dodając koloru edukacyjnej codzienności. Zapraszamy Państwa do przeczytania artykułu, w którym przybliżymy ideę świąt nietypowych i ich zastosowanie w edukacji.
Czym są święta nietypowe?
O szczególnych dniach w kalendarzu słyszał niemal każdy. Niektóre z nich cieszą się długą tradycją i trudno rozpatrywać je w kategoriach nietypowych, tak jak Dzień Dziecka; inne brzmią mniej tradycyjnie, jednak na stałe przebiły się do szerszej świadomości, jak Dzień Kota; jeszcze inne mogą budzić zdziwienie czy rozbawienie, gdy uświadomimy sobie, że spaghetti czy pizza również mają swoje święto.
Za każdym jednak z tych dni stoi konkretny, mniej lub bardziej ważny powód. Niejednokrotnie mają zwrócić uwagę na istotne wartości, np. poszanowanie praw człowieka, określonej grupy ludzi, przyrody lub konkretnych gatunków, czasem stanowią formę upamiętniania powstania jakiejś idei, ruchu społecznego czy produktu, mają zwiększyć popularność regionu, potrawy lub innego elementu kultury albo po prostu stanowić okazję do dobrej zabawy. Wdrażanie młodych ludzi do świata wartości i rozwijanie ich społecznych kompetencji stanowią ważne zadania dla nauczycieli, stąd święta nietypowe przeniknęły do polskich szkół i innych placówek, ciesząc się w nich niemałą popularnością.
W jaki sposób wykorzystać święta do celów edukacyjnych?
Urządzenie celebrowania nietypowego święta ze swoimi podopiecznymi może okazać się dobrym pomysłem, jeśli chcemy zrealizować cele, takie jak:
- wprowadzenie uczniów w świat wartości (podstawa programowa wspomina m.in. o współpracy, solidarności, poszanowaniu godności własnej osoby i innych osób, szacunku do tradycji i kultury, dbaniu o klimat i środowisko przyrodnicze);
- rozbudzanie ciekawości poznawczej, poszerzanie wiedzy o świecie; zrealizowanie określonego tematu w niecodzienny sposób;
- rozwijanie krytycznego i logicznego myślenia, sposobu zdobywania i weryfikowania informacji;
- zacieśnienia więzi między uczniami, stworzenie dodatkowej okazji do integracji i wspólnej zabawy.
Jak to zrobić, czyli pomysły na święta nietypowe
Święta nietypowe można uczcić na tyle sposobów, ile jest okazji do świętowania oraz ilu jest organizatorów obchodów. Wszystko zależy od wybranego celu, specyfiki zespołu, inwencji i kreatywności nauczycieli – a tych cech osobom pracującym w naszych szkołach nie brakuje. Poniżej przedstawiamy kilka pomysłów i inspiracji do świętowania dni nietypowych:
- zaopatrzenie się w element garderoby lub rekwizyt nawiązujący do tematyki danego dnia, wykonanie zadań poszerzających wiedzę na związany ze świętem temat, np. zagadek, quizów, przeprowadzenie mini turnieju lub debaty na dany temat, zorganizowanie wspólnego świętowania przy stole wokół motywu przewodniego związanego z danym świętem;
- przeprowadzenie zajęć metodą projektu, podział klasy na małe zespoły, z których każdy ma opracować zagadnienie składający się na dany temat;
- przygotowanie prezentacji interaktywnej, prelekcji, wystąpienia – przez nauczyciela lub uczniów;
- zorganizowanie spotkania z osobą działającą lokalnie w obszarze wartości związanych z danym świętem, happeningu społecznego lub akcji charytatywnej, np. zbiórki, kiermaszu przeznaczonego na wsparcie inicjatyw związanych z ochroną zdrowia lub zwierząt;
- zorganizowanie konkursu fotograficznego lub wystawy prac na dany temat, wykonanych techniką malarską, przestrzenną, origami, papier mache, mozaiki, mandali, kolorowanki XXL; przygotowanie eksponatów z wykorzystaniem materiałów z recyklingu.
Życzymy inspirującego świętowania!
W poszukiwaniu inspiracji zapraszamy Państwa także na szkolenie pt. Muzyczne zabawy na święta nietypowe do naszej akredytowanej Niepublicznej Placówki Doskonalenia Nauczycieli PERFECTUS. Szkolenie można realizować w indywidualnym tempie i w dogodnym dla uczestnika czasie, a szczegóły dostępne są TUTAJ.
Netografia:
- https://www.empik.com/pasje/jakie-jest-dzisiaj-swieto-kalendarz-swiat-nietypowych-2025,135259,a, dostęp z dnia 13.04.2025 r.
- https://www.ekokalendarz.pl/, dostęp z dnia 13.04.2025 r.
Artykuł opracowała: Urszula Wesół – pedagog specjalny, terapeuta pedagogiczny
Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli