Strona główna Najpopularniejsze Bose stópki, czyli słów kilka o jodze w przedszkolu

Bose stópki, czyli słów kilka o jodze w przedszkolu

0

Współczesny świat stawia przed nami – nauczycielami – kolejne problemy do rozwiązania. Wszechobecna technologia wyznacza nowe kierunki działań w edukacji, wymusza na nauczycielach podejmowanie innowatorskich przedsięwzięć, korzystania w pracy z narzędzi technologii informatyczno-komunikacyjnej. Wymaga się bowiem od szkół, placówek oświatowych i pedagogów, aby byli konkurencyjni, innowacyjni i wdrażali najnowsze technologie w celu wsparcia w procesie edukacji nie tylko uczniów i wychowanków, ale też i rodziców. Wyżej opisane działania nie omijają również przedszkola, którego zadaniem jest przygotowanie najmłodszych do aktywnego uczestnictwa w życiu nowoczesnego społeczeństwa.

Dzieci uczęszczające do przedszkola w większości nie potrafią zagospodarować sobie czasu wolnego, bez konieczności sięgania po telefon, tablet czy komputer. Na podstawie wieloletnich obserwacji oraz przeprowadzonych diagnoz w pracy z dziećmi zauważyłam, że ekspansja nowych technologii sprawia, iż cyfrowy świat zaczyna wkraczać w środowisko dziecka na coraz wcześniejszym etapie jego rozwoju, mając jednocześnie znaczący wpływ na ten rozwój.

Korzystanie z nowych technologii stało się dla współczesnego dziecka jedną z głównych form strukturalizowania czasu, tym samym ograniczyło aktywności fizyczne oraz możliwość bezpośredniej zabawy z innymi. Ponadto w edukacji przedszkolnej znajdują się dzieci z różnych środowisk, z różnymi potrzebami, trudnościami, talentami. Zadaniem nauczyciela zaś jest stworzenie bezpiecznej i przyjaznej atmosfery oraz dobór takich aktywności i zadań, w których każdy przedszkolak odniesie sukces, na miarę swoich możliwości, będzie posiadał tzw. poczucie sprawczości pozytywnej w działaniu.

Gdzie szukać rozwiązania powyżej opisanych problemów? Jaka metoda pracy z dziećmi, może pomóc najmłodszym w odnalezieniu równowagi pomiędzy światem technologii a realnych relacji międzyludzkich? Jak nauczyć dzieci radzić sobie ze stresem i negatywnymi emocjami?

Receptą na problemy współczesnego dziecka mogą stać się zajęcia ruchowe oparte na innowacyjnej metodzie – joga dla dzieci. Joga dla dzieci to alternatywna forma aktywności, dostępna dla każdego dziecka, dostosowana do jego potrzeb i zdolności, którą będzie mógł wykonywać wspólnie z grupą przedszkolną, jak również w domu z rodziną.

Innowacja pedagogiczna „Bose stópki przedszkolaka – zabawy ruchowe z wykorzystaniem jogi” powstała z myślą o nauczeniu najmłodszych radzenia sobie z negatywnymi emocjami poprzez ruch i zabawę oraz ukazania alternatywnej formy spędzania czasu wolnego bez konieczności sięgania po narzędzia TIK. Innowacja jest także wyjściem naprzeciw wymogom edukacyjnym i wychowawczym zawartym w aktualnej podstawie programowej dla przedszkoli.

Zabawa i ruch stanowi główny element prawidłowego rozwoju każdego dziecka na całym świecie. Wpływa pozytywnie nie tylko na rozwój motoryczny, ale również kształtuje umiejętności społeczne oraz pozytywnie wpływa na poziom poznawczy młodego człowieka. Ruch od najmłodszych lat powinien towarzyszyć każdemu, niestety z obserwacji wynika, iż dzisiejszy świat, skupia się przede wszystkim na odkryciach, nowinkach technologicznych, które z jednej strony ułatwiają codzienne funkcjonowanie, z drugiej zaś wymuszają siedzący tryb życia.

Współczesne dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolno-szkolnym, większość czasu spędzają właśnie w pozycji siedzącej. Siedzą w ławkach, w drodze z i do przedszkola/szkoły, jadąc samochodem, ale także w domu – przed komputerem czy ekranem telewizora, smartfonu lub tabletu. Ponadto współczesny człowiek, już od najmłodszych lat ma kontakt z wielką ilością bodźców zewnętrznych (są to głównie: smartfony, komputery, tablety, bajki w telewizji, gry, bilbordy reklamowe w miastach i inne), które można nazwać jednym określeniem – rozpraszacze, i stwierdzić, iż to właśnie one mają znaczący wpływ na trudności z koncentracją u dzieci.

Trudności z koncentracją powodują, iż dzieci są nadmiernie pobudzone i mają skłonności do stałego rozpraszania uwagi. Nie są w stanie wysiedzieć spokojnie, nie potrafią skupić się na jednym zadaniu, zapamiętać treści czytanego przez nauczyciela opowiadania, czy nie pamiętają, jak mają prawidłowo wykonać dane zadanie. W rezultacie uzyskiwane przez nie wyniki w przedszkolu czy później w szkole, są gorsze, niż ich rzeczywiste możliwości.

Ruch, jako ważny składnik determinujący wszechstronny rozwój całego organizmu, powinien być wpisany w codzienny rozkład zajęć każdego dziecka. Już od urodzenia rozwój motoryczny ściśle koreluje z dojrzewaniem układu nerwowego oraz rozwojem poznawczym. Dzięki aktywnościom ruchowym dziecko poznaje najbliższe otoczenie, a także nabywa nowe umiejętności i doskonali te wcześniej już poznane. Zabawy ruchowe są również skarbnicą wiedzy dotyczącą zachowań społecznych oraz sfery emocjonalnej. Uczą współdziałania, współpracy, pozwalają odkryć swoje mocne i słabe strony oraz ukazują sposoby na poradzenie sobie ze stresem, negatywnymi emocjami. Doskonalą nie tylko umiejętności stricte motoryczne, ale także umiejętności poznawcze, takie jak: koncentracja uwagi, uważność, planowanie. Są to cechy niezwykle istotne w późniejszym okresie edukacyjnym, pozwalające na lepsze odnalezienie się w świecie edukacji szkolnej.

Zajęcia „Bose stópki przedszkolaka – zabawy ruchowe z wykorzystaniem jogi” są odpowiedzią na wyżej opisane problemy wynikające z niedostatecznej ilości ruchu w życiu współczesnego dziecka. Bazują na naturalnej aktywności ruchowej dziecka oraz zabawie, bardzo potrzebnej dla prawidłowego funkcjonowania. Zabawa bowiem to forma aktywności z pozoru prosta, w rezultacie zaś nieoceniona w procesie edukacji i wychowania. Poprzez zabawę dziecko ma możliwość wypowiedzenia swoich uczuć, pragnień, dążeń, poznaje także świat realny, czyli świat rzeczy i świat stosunków międzyludzkich.

Zajęcia ruchowe oparte na jodze są doskonałą formą aktywności także dla dzieci z różnymi trudnościami i zaburzeniami, ponieważ bazują na naturalnej aktywności ruchowej dziecka, są jedną z form auto ekspresji, motywują do podejmowania intensywniejszego wysiłku fizycznego i psychicznego. Zajęcia jogi prowadzone są w grupie, nie uczą jednak rywalizacji, lecz są zabawą, poprzez którą dziecko odkrywa swoje możliwości, rozwija swój potencjał, uczy się radzić sobie z porażkami oraz skrajnymi emocjami, tymi negatywnymi, ale też i pozytywnymi.

Joga to sposób na zaangażowanie wszystkich członków rodziny w gry i zabawy bazujące na ruchu lub ćwiczeniach wyciszających. Jest prostym i bardzo dostępnym sposobem wsparcia dzieci w budowaniu świadomości ciała i emocji.  

Zajęcia „Bose stópki przedszkolaka – zabawy ruchowe z wykorzystaniem jogi” skierowane są do dzieci w wieku przedszkolnym, a ich głównym założeniem jest wspieranie rozwoju dziecka we wszystkich sferach (ruchowej, poznawczej, emocjonalno-społecznej, komunikacyjnej), umożliwienie mu nabywania i poszerzania umiejętności zgodnie z jego możliwościami, a także wydłużenie czasu koncentracji uwagi na wykonywanym zadaniu. Ponadto innowacja zakłada współpracę pomiędzy przedszkolem a domem rodzinnym dziecka, poprzez zaproponowanie rodzicom alternatywnego sposobu spędzania wolnego czasu z dzieckiem.

Zajęcia są tak skonstruowane, aby przede wszystkim rozwijać u dzieci samodzielność oraz uczyć współpracy w grupie i wzmacniać wiarę we własne możliwości. Mają przede wszystkim wspierać wszechstronny rozwój każdego dziecka korzystającego z zajęć, również dzieci z różnymi dysfunkcjami i zaburzeniami, w tym z autyzmem, zaburzeniami SI czy nadpobudliwymi psychoruchowo. Systematyczne korzystanie z zajęć, pozwala wszystkim dzieciom nabyć i utrwalić zasady współżycia społecznego, uczy cierpliwości w dążeniu do realizacji określonych zadań. Wspólna praktyka jogi bowiem wspomaga umiejętność działania w grupie oraz motywuje do podejmowania intensywniejszego wysiłku fizycznego, psychicznego i poznawczego.

Schemat działań oparty jest na następujących punktach organizacji zajęć:

  • Przywitanie się.
  • Rozgrzewka – ćwiczenia dynamiczne przy muzyce, jak np.: przysiady, podskoki, bieg w miejscu, skłony, itp.
  • Wyciszenie się – metoda klepsydrowa wg A. Lasoty – przejście z dynamiki do statyki.
  • Kreatywne ćwiczenia gimnastyczne z wykorzystaniem asan.
  • Zabawy z jogą – bajka z jogą – utrwalenie poznanych do tej pory asan lub ćwiczeń z wykorzystaniem m.in. opowieści ruchowej, multisensoryki dla smyka, kinezjologii edukacyjnej, innych zabaw ruchowych.
  • Relaksacja i ćwiczenia oddechowe.

Są to przewidywalne i powtarzalne elementy zajęć. Rytuał w życiu dziecka jest bowiem bardzo ważny już od najwcześniejszych lat. Dzięki powtarzającym się sekwencjom zdarzeń, dziecko jest w stanie przewidzieć, co się zadzieje i łatwiej jest mu to zaakceptować. Rytuał, a więc i zajęcia z jogi, dają dziecku poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, określają granice.

Na koniec podsumujmy, dlaczego warto wprowadzić zajęcia ruchowe z wykorzystaniem jogi dla dzieci w przedszkolu:

  1. Świadomość swojego ciała i próba uczenia się koncentracji to idealny sposób na budowę własnego ja.
  2. Atmosfera zabawy i niewymuszonej aktywności, pozwala dzieciom na szczerą radość z jogi i chęć podejmowania kolejnych wyzwań.
  3. Zabawy z jogą wzmacniają elastyczność i wytrzymałość mięśni, kształtują prawidłową postawę (pomagają zwalczyć takie wady jak skrzywienie kręgosłupa, odstające łopatki itp.), zapobiegają chorobom i dodają witalności.
  4. Joga korzystnie wpływa na psychikę – wzmaga koncentrację, świadomość własnych stanów psychicznych, wycisza i uspokaja.
Bibliografia:
  • Bogdanowicz M., W co się bawić z dzieckiem, Gdańsk 2020
  • Hoffmann B., Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju, Kraków 2017
  • Hurlock E. B., Rozwój dziecka, Warszawa 1985
  • Jakubik-Hajdukiewicz J., Joga dla dzieci. Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Katowice 2009
  • Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1997
  • Odevall F., Lundstrom K., Bose stópki – Joga dla dzieci. Ćwiczenia z jogi, oddychania i odpoczynku, Poznań 2018
  • Pajalunga L., Joga dla najmłodszych. Baw się i rośnij zdrowo i szczęśliwie!, Warszawa 2018
  • Priore Ghannam K., Joga dla dzieci i ich dorosłych, Warszawa 2018
  • Reignier J., Joga na co dzień. W każdym wieku – w każdym miejscu – w każdym czasie, Gliwice 2007
Strony www:
  • www.portalyogi.pl – Joga dla dzieci: jak praktykować z maluchami (i dlaczego warto!)
  • www.dziecisawazne.pl – Joga dla dzieci – redukuje stres, ułatwia koncentrację i wzmacnia kręgosłup, Agnieszka Grin-Walaszek
  • www.mamotoja.pl – Joga dla dzieci: co daje, przykłady ćwiczeń, Aleksandra Sobieraj
  • www.joga-joga.pl – JOGA DLA DZIECI – wskazówki B.K.S Iyengara i Geety Iyengar, Kostrzewska Marta
  • www.age-less.pl – Dlaczego joga dla dzieci to dobry pomysł?
  • www.asdjoga.jimdofree.com – Joga dla osób z autyzmem i zespołem Aspergera, Mariusz Żelazko
  • www.joga-joga.pl – Joga pomaga chorym na autyzm, Justyna Moćko

Autor: Edyta Musialik – oligofrenopedagog, kynoterapeuta, nauczyciel wychowania przedszkolnego, instruktor jogi dla dzieci – Czytelniczka Portalu

BRAK KOMENTARZY

Exit mobile version