Cele główne:
- poszerzanie zasobu wiadomości na temat środowiska przyrodniczego
- kształtowanie odpowiedzialnej postawy wobec świata przyrody i rozwijanie umiejętności dbania o nią
- rozwijanie percepcji wzrokowej i kreatywnego myślenia
Formy pracy:
- z całą grupą
- zespołowa
- w parach
- indywidualna
Metody pracy:
- metody czynnościowe – zadań stawianych dziecku do wykonania, metoda kierowania aktywnością dziecka, metoda samodzielnych doświadczeń dzieci, metoda ćwiczeń wzrokowych
- aktywizujące – burza mózgów
- słowne – rozmowa, instruktaż
- oglądowe – praca z ilustracjami i eksponatami
- metody ekspresji technicznej
Środki dydaktyczne:
- nagranie dowolnego utworu muzycznego, np. Sunny Mornings Petera Hellanda oraz sprzęt do jego odtworzenia
- przedmioty pozyskane z drzew: patyki, kora, szyszki, kasztany, liście, żołędzie
- ilustracje drzew (załącznik nr 1)
- podkładki w ilości wystarczającej dla każdego dziecka
- liście wycięte z papieru
- kredki, pisaki
- sznurek
Silny jak drzewo
1. Zabawa na powitanie – Echo
Dzieci siedzą w kole. Prowadzący zaprasza je do zabawy w echo: wypowiada powitanie „dzień dobry” w różny sposób: wysoko, nisko, głośno, cicho, śpiewnie – dzieci naśladują nauczyciela. Zabawę mogą prowadzić chętne dzieci.
2. Szum drzew
Dzieci stoją w rozsypce. Prowadzący odtwarza wybrane nagranie muzyczne. Dzieci kołyszą się z ramionami wyciągniętymi w górę w rytm muzyki, naśladując drzewa na wietrze. Zatrzymują się w bezruchu, gdy muzyka cichnie. Prowadzący powtarza kilkukrotnie zabawę, zatrzymując i włączając ponownie muzykę.
3. Drzewa wokół nas
Dzieci siedzą w kole. Prowadzący zadaje pytanie: Gdzie można spotkać drzewa? Dzieci udzielają odpowiedzi, wskazując odpowiednie ilustracje:
– To miejsce jest siedliskiem wielu zwierząt, takich jak: sarny, dziki, lisy. Jest nam niezbędne do produkowania tlenu, dlatego nazywane jest jako „zielone płuca Ziemi”.
– To miejsce znajdziesz w mieście. Możesz wybrać się tam na spacer i spędzić czas zdrowo i przyjemnie.
– W tym miejscu rosną drzewa, dzięki którym otrzymujemy pyszne i zdrowe owoce: jabłka, gruszki, śliwki i wiśnie.
Następnie dzieci generują pomysły, co dają nam drzewa? Dlaczego są nam potrzebne?
4. Skarby drzew
Prowadzący prezentuje dzieciom przedmioty, które można pozyskać dzięki drzewom: szyszki, kasztany, patyki, kawałki kory, liście. Dzieci dzielą się pomysłami, do czego mogą nam służyć skarby pochodzące z drzewa. Przyporządkowują je do poszczególnych rodzajów drzew zaprezentowanych na ilustracjach. Prowadzący zwraca uwagę na fakt, że nie należy niszczyć drzew w celu pozyskania skarbów, tylko wykorzystać opadłe liście i kwiaty, odłamane gałęzie i fragmenty kory.
5. Leśne wzory
Dzieci tworzą pary. Każde dziecko w parze otrzymuje podkładkę oraz taki sam zestaw materiałów złożony z patyków, liści, szyszek, kasztanów czy żołędzi. Jedno dziecko z pary układa dowolny wzór z materiałów, zadaniem partnera jest ułożenie takiego samego wzoru. Następuje zmiana ról. Dzieci wspólnie z prowadzącym zastanawiają się, jak jeszcze można wykorzystać zgromadzone leśne skarby. Propozycje dzieci mogą być zrealizowane w dalszej części dnia lub w kolejnych dniach.
6. Prośby drzewa
Dzieci ze zgromadzonych materiałów oraz z wykorzystaniem sznurka, z pomocą nauczyciela, tworzą przestrzenny model drzewa. Prowadzący pyta dzieci, jakie prośby może mieć drzewo do ludzi? Przykładowe odpowiedzi:
– Nie zrywaj liści, nie łam gałęzi
– Nie zostawiaj śmieci w lesie
– Staraj się chronić drzewa przed wycinaniem, jeśli nie jest to konieczne
– Jeśli możesz, posadź nowe drzewo i dbaj o nie
Prowadzący z udziałem dzieci (na miarę ich możliwości) zapisuje i ilustruje pomysły na szablonach papierowych liści. Dzieci zawieszają liście na modelu drzewa.
7. Kojący spokój drzew – zabawa na zakończenie
Dzieci stoją w rozsypce, następnie kucają na dywanie. Kilkukrotnie naśladują rosnące drzewo – powoli prostują się, wyciągają ręce do góry, wspinają się na palce, powoli wracają do pozycji na dywanie. Prowadzący prosi dzieci o ocenę zajęć – im bardziej im się podobały, tym wyżej podnoszą ręce.
Modyfikacje:
- Byłoby wspaniale, gdyby dzieci mogły posadzić na terenie przy placówce swoje drzewo (np. pozyskane od sponsora), a następnie je pielęgnować i obserwować, jak rośnie.
- Od samego rana możemy zaakcentować Dzień Drzewa odpowiednim nastrojem, wprowadzając półmrok w sali poprzez zasłonięcie okien, odtwarzanie w tle nagrania szumu drzew i odgłosów lasu, używając olejku zapachowego, np. sosnowego.
Bibliografia:
- Drzewo, K. Bajerowicz, Wydawnictwo Nasza Księgarnia
- Drzewa, W. Grajkowski, Wydawnictwo Dwie Siostry
Dzień Drzewa – scenariusz opracowała: Urszula Wesół
Szkoła Podstawowa – portal dla nauczycieli
